การคำนวณหาสูตรโมเลกุล

1. ต้องทราบสูตรเอมพิริคัล

2 ต้องทราบมวลโมเลกุลโดยโจทย์กำหนดมาให้ทางตรงหรือทางออ้อมก็ได้

3. นำข้อมูลที่ได้จากข้อ 1, 2 หาค่า n โดยใช้สูตร

(มวลของสูตรเอมพิริคัล) × n = มวลโมเลกุล

n = เลขเป็นจำนวนเต็มบวก เช่น 1, 2, 3

การปัดจุดทศนิยมของค่า n ตั้งแต่ 0.5 ขึ้นไป ให้ปัดขึ้นอีกหนึ่ง แต่ถ้าต่ำกว่า

0.5 ก็ปัดทิ้งไป เช่น 3.6 ก็ให้ปัดจุดทศนิยมเป็น 4.0 และ 2.2 ปัดจุด

ทศนิยมเป็น 2.0

การคำนวณหาสูตรเอมพิริคัล

อสจาตุ  ทำให้เป็นเลขจำนวนเต็ม โดยทำได้ 2 วิธี คือ

- ให้เอาเลขที่แสดงจำนวนโมลอะตอมของธาตุที่มีค่าน้อยที่สุดหารตลอด ถ้าได้

เลขจำนวนเต็มทั้งหมดก็จะทราบสูตรเอมพิริคัล

- ถ้าได้เลขบางส่วนเป็นทศนิยมให้ปฏิบัติดังนี้

* ค่าที่ได้ใกล้จำนวนเต็มมาก(0.9 ขึ้นไป)ให้ปัดเป็นจำนวนเต็ม

* ค่าที่ได้มีค่า 0.1 ลงไป ให้ปัดทิ้ง

* ถ้าค่าที่ได้ห่างจากจำนวนเต็มมากให้หาเลขที่เหมาะสมคูณตลอดเพื่อให้ได้เลข

จำนวนเต็มหรือใกล้เคียงมากที่สุด แล้วปัดเป็นเลขจำนวนเต็ม

มวลร้อยละของธาตุจากสูตรเคมี

ในการคำนวณหามวลร้อยละของธาตุจากสูตรเคมี  จะต้องทราบสูตรโมเลกุลของสารประกอบ
และมวลอะตอมของธาตุองค์ประกอบโดยใช้ความสัมพันธ์ดังนี้
          ร้อยละของ A  ในสารประกอบ   =        มวลของ  A              X 100
                                                                           มวลของสารประกอบ   

ตัวอย่าง  จงหามวลเป็นร้อยละของธาตุ  N ,  C ,   H   และ  O  ในยูเรีย (NH₂CONH₂ )
มวลอะตอมของ  H  = 1 ,  C =12  ,  N =  14 ,  O =  16
มวลโมเลกุลของ  NH₂CONH₂    =  60
ร้อยละโดยมวลของธาตุ  N ใน NH₂CONH₂  =  2 X 14 g N      X 100
                                                                                   60 g NH₂CONH₂
                                                         =       46.67
ร้อยละโดยมวลของธาตุ  C ใน NH₂CONH₂  =    1X12 g C      X 100
                                                                                    60 gNH₂CONH₂
                                                         =       20.00
ร้อยละโดยมวลของธาตุ  H ใน NH₂CONH₂  =     4X1 g H     X 100
                                                                                    60 g NH₂CONH₂
                                                         =       6.67
ร้อยละโดยมวลของธาตุ  O ใน NH₂CONH₂  =    1X16 g O     X 100
                                                                                       60 gNH₂CONH₂
                                                          =       26.67

การคำนวณเกี่ยวกับสูตรเคมี

- การคำนวณมวลเป็นร้อยละจากสูตร

- การคำนวณหาสูตรเอมพิริคัลและสูตรโมเลกุล

สูตรเคมี

สูตรเคมี คือสัญลักษณ์ของสารประกอบหรือสูตรทางเคมีของสารประกอบ

-สูตรโมเลกุล ⇒ แสดงจำนวนอะตอมของธาตุองค์ประกอบที่มีอยู่จริงใน 1

โมเลกุลของสาร

- C₆H₁₂O₆

- สูตรเอมพิริคัล ⇒ เป็นสูตรที่แสดงอัตราส่วนอย่างต่ำของจำนวนอะตอม

ของธาตุที่เป็นองค์ประกอบ

- C₆H₁₂O₆ = CH₂O

-สูตรโครงสร้้าง ⇒ เป็็นสูตรที่แสดงการจัดเรียงอะตอมของธาตุ

องค์ประกอบที่มีอยู่จริงใน 1 โมเลกุลของสารนั้น